محمد مهذب طلاب؛ مهرداد کریمی مشاور؛ حسن سجادزاده
چکیده
زیبایی منظر شهری دارای ابعاد مختلف و معیارهای متعددی می‌باشد که عقاید و دیدگاه‌های متفاوتی نیز درباره آنها وجود دارد. این پژوهش در پی شناسایی این نگرش‌ها در زیبایی‌شناسی منظر شهری به‌ویژه در مقیاس خرد یعنی فضای شهری می‌باشد. در این راستا نخست با مطالعات اسنادی و میدانی 61 معیار ارزیابی زیبایی منظر شهری تدوین گردید و سپس در قالب ...
بیشتر
زیبایی منظر شهری دارای ابعاد مختلف و معیارهای متعددی می‌باشد که عقاید و دیدگاه‌های متفاوتی نیز درباره آنها وجود دارد. این پژوهش در پی شناسایی این نگرش‌ها در زیبایی‌شناسی منظر شهری به‌ویژه در مقیاس خرد یعنی فضای شهری می‌باشد. در این راستا نخست با مطالعات اسنادی و میدانی 61 معیار ارزیابی زیبایی منظر شهری تدوین گردید و سپس در قالب روش Q مشارکت‌کنندگان به مرتب‌سازی این معیارها در جدول رتبه‌بندی کیو پرداختند. پس از گردآوری اطلاعات و به کمک نرم‌افزار SPSS با روش تحلیل عاملی کیو، همبستگی بین افراد بررسی گردید. سپس با استفاده از روش مؤلفه‌های اصلی و چرخش واریماکس 10 عامل استخراج شدند. تفسیر این عامل‌ها منجر به شناسایی نگرش‌های 1- محافظه‌کارانه و سنتی، 2- جزءنگر و طبیعت‌گرا، 3- فرد محور و نوگرا، 4- شهرت گرا و کل‌نگر، 5- عمل‌گرا و محیط محور، 6- معمارانه و تخصصی، 7- طبیعت‌محور و معناگرا، 8- اجتماعی و تجربه‌گرا، 9- کاربردی و جامعه‌گرا و 10- مدنی و فرهنگ محور گردید. به‌علاوه وجود نگاهی چندبعدی و توجه همزمان به ابعاد مختلف زیبایی منظر شهری در بیشتر دیدگاه‌ها نشان داد که برخلاف تصور رایج، غالب شهروندان لزوماً تمرکز خاصی بر ابعاد عمدتاً ذهنی، ادراکی و معنایی ندارند. از سوی دیگر تمایز جنسیتی مشاهده‌شده در میان نگرش‌ها را می‌توان با نوع و سطح حضور، تجربه و مشارکت مردان و زنان در شهر مرتبط دانست که باعث بروز دغدغه‌های متفاوت و در نتیجه دیدگاه‌های متباین در میان آنها شده است.
